Ikonka innowacji Uważne dziecko

uWAŻNE DZIECKO

Wspiercie procesów uwagowych dziecka

Autorzy_rki: Uniwersytet im. Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy
dr Małgorzata Wójtowicz Szefler, dr Monika Deja
Miejsce testowania: Centrum Pomocy Psychologicznej w Bydgoszczy
Czas: 2023 r.

Badań pokazują, że w Polsce ok.  5-7% dzieci w wieku przedszkolnym i około 15% w okresie nauki szkolnej mierzy się
z zaburzeniami uwagi czy zaburzeniami nadpobudliwości psychoruchowej z deficytami uwagi. Charakterystycznym dla tych zaburzeń są objawy takie jak: krótki okres skupienia uwagi, łatwe rozpraszanie się przez zewnętrzne bodźce, trudności
w wykonywaniu długotrwałej pracy nad jednym zadaniem, gubienie i zapominanie rzeczy, impulsywne działania oraz trudności w kontrolowaniu uwagi.

Rozwiązanie tego problemu we wczesnych latach dziecięcych zapobiega dalszym trudnościom rozwojowym, minimalizuje/ eliminuje zaburzenia emocjonalne i psychicznymi.

Innowatorki opracowały narzędzie, które uzupełnia brak pomocy i programów wspierających kształtowanie procesów uwagowych (tj. przerzutność uwagi, odporność na dystraktory, koncentrację, umiejętność hamowania reakcji) dziecka.

Przygotowane dwa typy scenariuszy zajęć tj. profilaktycznych i terapeutycznych to zestaw prostych w użyciu ćwiczeń, które przeprowadzone w formie zabaw są skutecznym treningiem procesów uwagowych.

Innowatorki stworzyły łatwy w użyciu, usystematyzowany program ćwiczeń, dzięki któremu rodzic, opiekun, nauczyciel przedszkolny czy terapeuta może trenować z dzieckiem procesy uwagowe, w atmosferze zabawy i przy pomocy przedmiotów codziennego użytku. Poza zestawem ćwiczeń w innowacji znajdziemy proste narzędzia do mierzenia postępów dziecka, dodatkowe wskazówki przydatne przy pracy oraz nagrania dźwiękowe będące elementem niektórych zabaw.

Dzieci w wieku przedszkolnym:

– u których występują symptomy zaburzenia funkcji uwagowych – dla nich dedykowany jest program ćwiczeń terapeutycznych.

– u których nie zaobserwowano zaburzeń w zakresie uwagi, ale ich środowisko rozwoju mogło wpłynąć negatywnie na kształtowanie się funkcji uwagowych.
– dla nich dedykowany jest program ćwiczeń profilaktycznych.

Rodzice, opiekunowie – którzy chcą w codzienną zabawę wpleść elementy umożliwiające trening funkcji uwagowych.

Nauczyciele terapeuci – specjaliści pracujący
w przedszkolach, poradniach psychologiczno-pedagogicznych, żłobkach itp. pracujący z dziećmi nad poprawą funkcjonowania poznawczego
i emocjonalnego.

krok po kroku
Jak to zrobić?
Wskazówki

Po zapoznaniu się ze wskazówkami jak rozpoznawać
u dzieci problemy w zakresie funkcjonowania uwagi i przy użyciu wywiadu, sprawdź czy dziecko potrzebuje wsparcia terapeutycznego czy profilaktycznego.

Zajęcia

Ćwiczenia powinny przypominać zabawę i być dla dziecka przyjemne. Pamiętaj aby dobrze zapoznać się
z przebiegiem ćwiczeń – tak aby zabawa przebiegała płynnie.

Wspomaganie

Poza wykorzystaniem zabaw opisanych w materiałach, warto poszerzyć swoją wiedzę o to, jakie zachowania osoby dorosłej pomogą dziecku w rozwoju procesów uwagowych.

Efekty

Sprawdzanie postępów dziecka ułatwi Tobie arkusz obserwacji, który w prosty sposób umożliwia porównanie zachowań dziecka między pierwszymi i ostatnimi zajęciami. Powtarzanie zabaw cyklicznie pozwoli na utrzymanie osiągniętych rezultatów.

Przygotowanie

Zanim rozpoczniesz zabawę z dzieckiem zadbaj o: otoczenie, w którym będziecie przebywać, komfort psychofizyczny dziecka.

Innowacja jest łatwa w użyciu i już po kilku próbach pracy ze scenariuszami zauważalne są postępy u dzieci – to zwiększa motywację do dalszej pracy.

Prawidłowe funkcjonowanie kontroli uwagi wpływa korzystnie na jego dalszy rozwój poznawczy, funkcjonowanie emocjonalno-społeczne, a także jest podstawą samoregulacji zachowań i emocji.

W trakcie prowadzenia zajęć zauważono m.in. : wzrost gotowości do podejmowania nowych wyzwań, szybszą reakcję 
i wykonanie poleceń, umiejętność szybszego zauważenia własnego błędu i skorygowanie go, wzrosła zdolność zapamiętywania.

Dzięki innowacji rodzice dowiedzieli się jak w prosty sposób można ćwiczyć z dzieckiem, kontrole uwagi. Oceniali scenariusze jako łatwe w użyciu, a jako szczególny walor wskazywali brak konieczności stosowania drogich zabawek i pomocy terapeutycznych.

Ćwiczenia można wykorzystywać jako środki profilaktyczne dla młodszych dzieci i w celach korekcyjno- terapeutycznych dla dzieci starszych, w tym z trudnościami rozwojowymi.

powiązane innowacje
pamietaj o

Wśród części rodziców możemy napotkać problem z motywacją do prowadzenia tego typu działań ze swoimi dziećmi. Ważne wydaje się więc, aby w przedszkolach i żłobkach nauczyciele wiedzieli, że takie rozwiązanie istnieje i nie tylko podpowiadali rodzicom, by je stosowali, ale może także pokazywali rodzicom jak to zrobić, zaprezentowali na początek kilka ćwiczeń.

Rodzice nie zawsze są przekonani o potrzebie rozwiązania, dlatego dobrze jest zaplanować odpowiednie rozpropagowanie innowacji.

Dobrą praktyką jest aby specjalista pokazał rodzicom kilka ćwiczeń, zachęcając ich tym samym do pracy ze scenariuszami.

Zaproponowane zabawy wymagają powtarzania – przy uwzględnieniu potrzeb
i możliwości rozwojowych dzieci.

produkty
innowacje w praktyce
Aktualności